Boşanma Süreci ve Etkileri

Boşanma süreci hem kadın ve erkeği hem de varsa çocuklarını olumsuz etkileyebilecek bir yas sürecidir. Günümüzde boşanma artık normalleşmiş durumdadır ve maalesef sayısı gittikçe artmaktadır. Bu süreç ne kadar sağlıklı yürütülürse aile bireylerinde bıraktığı travmatik anılarda o kadar az olacaktır.

Boşanma Süreci Nasıl Başlar

1. Boşanma Süreci Nasıl Başlar?

1.1.Boşanma öncesi

Eşlerin artık birbirlerine karşı olan ilgisi, sevgisi ve bazen saygısında belirgin bir düşüş vardır. Birlikte zaman geçirme, bir şeyler paylaşma konusunda bazen bir eş bazen de karşılıklı olarak isteksizdirler. Ev içinde tartışma düzeyi artmıştır ve en azından partnerlerden birinin aklından boşanma fikri geçmektedir.

1.2.Boşanma sırası

Artık ya eşlerden biri ya da ikisi de boşanma kararı vermiştir. Çoğu zaman boşanma düşüncesini bir eş daha baskın bir şekilde isterken diğer eş bu konuda daha isteksiz, kaygılı, çaresiz veya güçsüz hissedebilir.

1.3.Boşanma sonrası

En kritik durumlar bu zamanda yaşanabilir. Boşanan kişilerden biri diğerine öfkeli veya nefret doluysa bu her iki taraf için de yıpratıcı olacaktır. Ya da boşanmış eşlerden biri sorumluluklarını yerine getirmiyorsa özellikle çocuk veya nafaka konularında yine bu dönem zorlayıcı olacaktır.

Boşanma sırasında ölümle gelen bir yas sürecine benzer bir kayıp psikolojisi oluşacaktır. Bu kişiden kişiye değişebilecek aşamalardan oluşabilir ancak genel olarak aşamaları şu şekilde sıralanmıştır. İlk başta kişi bu durumu göz ardı eder ve böyle bir durumun gerçekliğini bir süre ret edebilir. Sonrasında yaşadığı ilişkiye, boşandığı eşe ya da boşanma sürecine yönelik bir öfke geliştirir. Bir sonraki aşamada ise evliliği kurtarmak amaçlı pazarlık aşamasına geçebilir. Önceden yapmadığı davranışları yapabilir ya da vermediği izinleri sırf karşı tarafı tekrar barışmaya ikna etmek amaçlı verebilir. Bu tip ödün vermeler bazen işe yarayabilir ya da hiç değilse kişide elimden geleni yaptım düşüncesi oluşacağı için bir rahatlama sağlayabilir.

Bir sonraki aşamada kişide depresyon dediğimiz bir süreç başlar. Yeni hayatına ve bu ayrılığa alışma sürecinde bir mutsuzluk dönemi olacaktır. Bu depresyon süreci gayet doğaldır. Bu kaybın peşine duygularını bastırmak ya da üzülmemeye çalışmak aslında sağlıksız olan durumdur. Tabiî ki kişi bu yas sürecinde üzülmeli ve yaşadığı kayıp ile yüzleşmelidir. Bu süreçten sonra da artık son aşama yani kabulleniş aşaması gelecektir. Bu kabulleniş geçmişte yaşadığınız ayrılığı ya da o kişiyi tamamen unutacağınız manasına gelmemektedir. Sadece artık bu durumu hazmettiğinizi ve hayatın bununla birlikte akabileceğini gördüğünüz manasına gelir.

Boşanma Eşleri Nasıl Etkiler

2. Boşanma Eşleri Nasıl Etkiler ?

2.1.Boşanma Kadını Nasıl Etkiler?

Cinsiyetlerin evliliğe ve boşanmaya verdikleri tepkilerde ve yaşadıkları psikolojik süreçlerde farklılıklar bulunabilir. Kadınlar evlilik sürecine bir eş ile yaşamakla beraber analitik açıdan baktığımızda yaşadığı mekana verdiği değerler de erkeklerinkinden farklıdır.

Çoğu zaman kadınlar için eşlerinden ayrılmak kadar evlerini dağıtacaklarsa evlerinden ayrılmak da çok zor gelecektir. Halk arasında kullanılan ‘yuvayı dişi kuş yapar’ sözünün altında yatan psikolojik değerlendirmede yuvaya olan bağlılığın daha çok kadınlar tarafından olduğunu göstermektedir. Göç etme, taşınma, başka bir ülkeye sürgün edilme, atanma ve boşanma sonrası ev değişikliği gibi durumlarda kadınların yaşadıkları yere karşı bağlanmaları sonucu daha çok etkilendikleri görülmektedir.

Bunun yanı sıra kadınlar boşandıktan sonra erkeklerden daha çok toplumsal baskı görmektedir. Toplumsal konumlarında bir düşüş olduğunu hissedebilirler. Aynı zaman da maalesef boşanan kadınlar erkekler tarafından daha kolay elde edilebilir bir kadın, hem cinsleri tarafından da kocaları için tehlike oluşturan kadın olarak görülebilirler. Aileleri boşanma konusunda önyargılılarsa bu konuda kadına psikolojik, fiziksel veya duygusal baskı yapabilirler. Bütün bu toplumsal baskılar sonucunda kadın dışlanabilir ya da kendi isteği ile izole bir hayat yaşayabilir. Bu yalnızlaşan hayat şartları ise kişinin boşanma sonrasında daha karamsar ve depresif bir sürece girmesine sebep olur.

Bazen kadınlarda evliliğin dağılmasında bütün suçun kadında olduğunu, evliliği idare edecek, toparlayacak kişinin kadın olması gerektiğine dair düşünceler aşılanmış olabilir. Bu da kadında daha çok suçluluk ve kaygıya sebep olabilir.

Bir diğer durumda ise boşanan kadın çocuk sahibi ise maddi ve manevi açıdan daha çok zorlanabilir. Eğer boşandığı eşi sorumluluklarını yerine getiren bir baba değilse, kadın hem anne hem baba rolünü üstlenmeye çalışacağından bu onun için çok yıpratıcı olacaktır. Eğer çalışmayan bir kadınsa boşanmadan sonra çalışma hayatına adapte olmak zorunda kalacaktır.

2.2. Boşanma Erkeği Nasıl Etkiler?

Beklenilenin aksine boşanma sürecinden sonra erkekler çoğu zaman kadınlardan daha çok etkilenmektedir. Belki ilk aşamada daha güçlü ya da daha rahatlamış gibi gözüken erkekler olsa da uzun vade de erkeler boşanmadan daha kötü etkilenebilmektedir. Çünkü erkeklerin yaşadığı problemler uzun vaade de daha çok ortaya çıkmaktadır. Yapılan bir araştırmada; boşanma sonrasında erkeklerin üçte biri kendini daha özgür hissetse de çoğunluğun kendini daha sıkıntılı hissettiğini söylediği ortaya çıkmaktadır.

Genellikle ev işlerinde daha çekimser davranan erkekler boşanma sonrasında temizlik, yemek, ütü vb. konularda çokça zorlanırlar. Bu yüzden ev yaşantıları düzensizleşen erkekler daha sağlıksız bir yaşam tarzı sürebiliyorlar. Böyle durumlarda sigara ve alkol tüketiminde artış görülebilir. Bu kişinin daha çok düzensiz ve sağlıksız bir yaşam sürmesine sebep olur. Fiziksel açıdan sağlıksız bir yaşam peşi sıra psikolojik açıdan problemleri getirecektir ve bu bir kısır döngü içerisinde uzun süre devam edebilir.

Evliyken içinde oldukları sosyal çevreden erkek de uzaklaştığını hissedecektir. Çünkü genellikle evliyken çift görüşmeleri yaparken artık bunlar son bulacaktır. Bekar erkek arkadaş sayısı da az olacağı için genellikle aynı kadınlarda olduğu gibi bekar erkekler de kadınların kocaları için bir risk faktörü olarak görülebilir. Bazen dışarıda bir aktivite ya da tatile gitmek için kendilerine bir arkadaş bulamayabilirler.

Erkeklerde bu süreçte maddi zorluklar yaşayacaklardır. Özellikle boşanma sonrasında eski eşlerine nafaka veriyorlarsa ve çocukları varsa artık masraflar daha çok olacaktır.

Boşanma Süreci Nasıl Daha İyi Atlatılır

3. Boşanma Süreci Nasıl Daha İyi Atlatılır?

Her iki taraf içinde zor olduğunu gördüğümüz bu süreçte olabildiğince sakin kalınmalı ve atılan adımlar çok iyi seçilmelidir. Boşanma öncesi, sırası ya da sonrasında kesinlikle acele kararlar verilmemelidir. Ani bir karar ile boşanma aşamasına geçme ya da boşandıktan sonra acele bir karar ile bir başkasını hayatınıza almanız pişman olmanıza sebep olabilir. Öfke ile söylenen sözler ya da yapılan davranışlar eski eşinizde veya çocuklarınızda yaralar bırakabilir.

Öncelikle partnerinize karşı sakin ve dürüst olmalısınız. Ne istediğinizi iyice düşünüp karar verdikten sonra bunu eşinize düzgün bir dil ile açıklamalısınız. Bu tutumun aynısı çocuklarınıza boşanma kararınızı açıklarken de uygulamalısınız. Çocukların boşanmaya verdikleri tepkileri ve nasıl yaklaşmanız gerektiğine dair aşamaları bir sonraki yazımda açıklayacağım. Çünkü çocukların iç dünyası ve boşanma sürecinden etkilenme düzeyleri çok daha karmaşık ve sarsıcı olabiliyor.

Boşanma süreci sonrasında kişiler sosyal hayatlarından kopmamaya özen göstermelidirler. Arkadaş davetlerinden kaçınmamak gerekir. Bir başkası ile tekrar sevgili olamayacaklarını ya da evlenemeyeceklerini düşünmeleri hata olacaktır. Tabiî ki bu konuda aceleci olmamalıdırlar ancak boşanmanın etkisi azaldıkça karşı cinslerine şans tanımaktan çekinmemelidirler.

Özellikle ailelerine evliliklerinin biteceğinin sinyallerini öncesinden vermelidirler. Bir anda boşanacaklarını duyan aileler bazen baskıcı, suçlayıcı ya da dışlayan bir tavır gösterebilirler. Bu yüzden aile ilişkileri bozulabilir. Öncesinde açık bir dille bahsedebilecekleri düzeyde evliliklerinin neden bitmeye yakın olduğunu yansıtsınlar. Tabi bu durum çok hassastır. Eğer boşanma olmazsa bu sefer ailenizin partnerinize karşı bir taraf olmasına sebep olabilir. Bu yüzden öncesinde ne istediğinizden emin olmanız gerekir.

Ne istediğinizden emin olmanız aynı zamanda boşanma sırasında ve sonrasında atacağınız adımları da sağlıklı bir şekilde düşünmenizi sağlar. Çalışma hayatına başlamak veya değiştirmek, ev değişimi, çocukların kimde kalacağı ve diğer ebeveyn ile ne zaman görüşecekleri gibi konuları önceden planlamaya başlayın. Kötü senaryolarda neler yapabileceğinize dair B planı oluşturun. Böylelikle boşanma davasından sonra bir anda bocalama yaşamamış olursunuz.

Fiziksel görünüşünüze ve sağlığınıza dikkat edin. Sigara ve alkolden olabildiğince uzak durun. Spora başlamak bu dönemde size çok iyi gelecektir. Evlilik hayatından çıkmanın yarattığı boşluğu olumlu aktiviteler ile doldurun. Arkadaşlarınızla sık sık görüşün ya da yeni hobiler edinmeye çalışın.

Evliliğinizi sadece toplum baskısı ya da çocukların iyiliği için devam ettirmeyi düşünmeyin. Eşler arasında sevgi ve saygı bitmişse o zaman çocuklar bu durumdan daha çok etkilenecektir. Yapılan araştırmalara göre çocukların kötü şartlardaki bir evliliğin içinde büyümesindense boşanmış ailelerde yaşamasının psikolojik açıdan daha sağlıklı olduğunu göstermektedir.

Unutmayın ki evlenmek kadar boşanmak da doğal bir süreçtir. Eğer eşinizle aranızdaki sevgi ve saygının bittiğini, ilişkinizin kopma aşamasına geldiğini hissediyorsanız boşanma sizin için daha iyi bir seçenek olacaktır. Boşanma süreci zorlayıcı olsa da bu uzun vadede hayatınız için doğru bir karar olabilir. Önemli olan bu dönemi sağlıklı bir şekilde atlatabilmek. Eğer bu konuda zorlandığınızı hissediyorsanız bir uzmandan yardım almalısınız.

Boşanma Süreci ve Etkileri adlı yazımızı okuduğunuz için teşekkür ederiz.

Uzm. Klinik Psikolog Didem Demiralev Psikolojik Şiddeti anlatıyor! adlı yazımızı da okumak isteyebilirsiniz.

Uzm. Klinik Psikolog Didem Demiralev instagram hesabı: psikologdidemcecen

https://www.begonya.com/bosanma-sureci/?feed_id=138979&_unique_id=64866eecb1d64